Ένθετο τέχνης 113
Σκήτη Αγίας Πίστης
Νοτιοδυτική Γαλλία. Εθνικό Πάρκο Cevennes. Κοντινές πόλεις: Nimes και Alès. Ανηφορικός χωματόδρομος σε οδηγεί σε βραχώδες τοπίο. Τριγύρω πλούσια βλάστηση.
Η σκήτη θεμελιώθηκε το 1996 από την αδελφότητα του Αγίου Μαρτίνου, μια συνοδεία καλλιτεχνών, και υπάγεται στη Ρωσική Αρχιεπισκοπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αποτελείται από σειρά κτισμάτων που τρέχουν περιμετρικά, συνυφασμένα με τον περίβολο, στρέφοντας τις προσόψεις τους και τα ανοίγματά τους προς την εσωτερική αυλή. Στο κτηριακό συγκρότημα επιστατεί, πάνω σε όροφο, ένας μικρός μονόχωρος ξυλόστεγος ναός. Όλοι οι χώροι της σκήτης, το υπόγειο παρεκκλησάκι, η τράπεζα, ο μικρός ξενώνας, αισθητοποιούν τις βασικές αρχές της συνοδείας: φτώχεια, απλότητα, αρμονική συνύπαρξη με το περιβάλλον. Είναι κτισμένη πάνω σε βράχους με βασικό υλικό την γκριζόμαυρη πέτρα, έτσι που δεν ξεχωρίζεις την ανθρώπινη κατασκευή από αυτή της φύσης. Βράχος και κτίσμα ένα. Ίδια υφή, ίδιο χρώμα, ίδια διάρθρωση. Γιατί η σκήτη δεν κτίσθηκε με φερτά υλικά, αλλά αναδύθηκε από τον ίδιο τόπο, ριζώνοντας στο τοπίο. Η γκρίζα πέτρα ακολουθεί την κλίση του βράχου, δημιουργεί το δάπεδο της αυλής δίνοντας προσανατολισμό και κίνηση με την γράμμωσή της, πλαισιώνει το νερό της πηγής μαζί με αναρριχώμενα φυτά.
Καμιά υπερβολή, καμιά υπεροψία, καμιά αίσθηση δύναμης και εξουσίας. Απλό κέλυφος για τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου. Δεν επιβάλλεται με δύναμη στο τοπίο, αλλά εντάσσεται με σεμνότητα, επαναλαμβάνοντας τις γραμμές και τα σχήματά του. Παρατηρεί κανείς τις αντιστοιχίες του τοπίου στον όγκο, στα βάρη, στις κυρτώσεις και στις καμπυλότητες, στο φως και στη σκιά. Τίποτε περιττό μέσα κι έξω, όπως και στη γύρω φύση. Έτσι όπως έκτιζαν οι απλοί άνθρωποι τα σπίτια τους, ταιριαστά στο φυσικό περιβάλλον, χωρίς περιττά τεχνάσματα κι υπερβολές. Γιατί η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική μπορεί να λέει με τα ίδια τα υλικά αλήθειες και να μην καταφεύγει σε στείρες μιμήσεις με βυζαντινότροπες καμάρες από μπετόν και τοίχους που επενδύονται με πέτρες ελάχιστου πάχους.
Ψυχή της σκήτης ο γέροντας Γεράσιμος, βραβευμένος καλλιτέχνης φωτογράφος, που καταγράφει συνεχώς με το φακό του την ομορφιά της φύσης και προσφέρει φιλοξενία σε καλλιτέχνες που, με μέσο την τέχνη τους, αναζητούν περάσματα προς το Θεό.
ΒΑΣΩ ΓΩΓΟΥ